Rola systemów oddymiania oraz klap dymowych

Podstawową rolą systemów oddymiania jest przede wszystkim wykrycie pożaru w jego początkowej fazie ale także odprowadzenie dymu pożarowego powstałego w wyniku pożaru. W warunkach pożarowych dym rozprzestrzenia się niezwykle szybko ograniczając widoczność oraz utrudniając ewakuacje. Niwelacja dymu pozwala w łatwiejszy sposób przeprowadzić akcję ewakuacyjną oraz zapewnić znacznie większe bezpieczeństwo osób uczestniczących w pożarze.

Niestety w wyniku pożarów w obiektach budowlanych każdego roku na świecie, śmierć ponoszą tysiące osób. Bardzo często zdarza się tak w wyniku niestosowania się do obowiązujących przepisów bezpieczeństwa pożarowego. Celem wszystkich systemów bezpieczeństwa pożarowego budynków jest niewątpliwie ochrona życia i zdrowia ludzkiego.

Wszystkie wytyczne w zakresie ewakuacji zawarte są w przepisach techniczno-budowlanych i dotyczą m.in.: oddymiania lub zabezpieczenia przed rozprzestrzenianiem dymu na pionowych i poziomych drogach ewakuacyjnych.

Podstawa prawna stosowania systemów oddymiania

Podstawę prawną reguluje Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75, poz. 690). Obowiązek ten dotyczy budynków niskich (N), które zawierają strefę zakwalifikowaną do kategorii zagrożenia ludzi ZL II, średniowysokich (SW), z wyjątkiem zaliczonych do kategorii ZL IV, budynków niskich (N) i średniowysokich (SW), jeśli występuje tam strefa pożarowa o gęstości obciążenia ogniowego ponad 500 MJ/m2 lub jeśli występuje pomieszczenie zagrożone wybuchem, budynków wysokich (W) jeśli zawierają strefę produkcyjno – magazynową (PM). Urządzenia usuwające dym muszą być instalowane na kondygnacjach podziemnych budynków, jeśli występują tam pomieszczenia na ponad 100 osób.

Rozporządzenie zobowiązuje do zabezpieczenia przed zadymieniem poziomych dróg ewakuacyjnych w budynkach wysokich i wysokościowych z wyjątkiem tych zaliczonych do kategorii ZL IV (mieszkalnych). Ten sam obowiązek dotyczy pasaży z przyległymi lokalami, np. w galeriach handlowych oraz zadaszonych dziedzińców. Zastosowanie samoczynnych urządzeń oddymiających w innych przypadkach również może być korzystne, ponieważ dzięki temu mogą być złagodzone inne wymagania. Rozporządzenie precyzyjnie określa te przypadki. Możliwe jest przyjęcie klasy E odporności pożarowej dla jednokondygnacyjnego budynku produkcyjno – magazynowego (PM) o gęstości obciążenia ogniowego większej niż 500 MJ/m2 i powierzchni strefy pożarowej większej niż 1000 m2. Kolejną możliwością przy zastosowaniu systemów oddymiających jest powiększenie o 100% maksymalnej dopuszczalnej powierzchni stref pożarowych w budynkach niskich i średniowysokich. Dopuszczalne jest także zwiększenie o 50% długości przejść ewakuacyjnych wymienionych w § 237 rozporządzenia. 

Elementy składowe systemów oddymiania oraz klap dymowych

Poprawne działania systemów oddymiania oraz klap dymowych, umożliwiają elementy składowe systemu oddymiania takie jak:

• ➤
  centrale oddymiania,
• ➤
  przyciski oddymiania,
• ➤
  czujki dymu,
• ➤
  system napędu,
• ➤
  okna oddymiające,
• ➤
  klapy oddymiające,
• ➤
  kurtyny dymowe.

Elementy składowe systemów oddymiania oraz klap dymowych

Systemy oddymiania uruchamiane zostaje najczęściej w przypadku uaktywnienia:

• ➤
  czujki dymowej,
• ➤
  przycisku oddymiania,
• ➤
  zewnętrznych urządzeń wyzwalających.

W wypadku powstania pożaru systemy oddymiania niweluje dym pożarowy nagromadzony w górnych partiach budynku. Otwarcia okien oraz klap dymowych usuwa trujące gazy zawarte w dymie pożarowym odprowadzając je na zewnątrz budynku. Aby zoptymalizować warunki oddymiania w dolnych częściach, obiekt zostaje wyposażony w dodatkowe elementy doprowadzające powietrze. 

Do nich możemy zaliczyć:

• ➤
  okna,
• ➤
  drzwi,
• ➤
  bramy napowietrzające.

Wybór rozwiązania systemu oddymiania zależy od konstrukcji budynku. Może być on uruchamiany automatycznie w chwili wykrycia dymu lub manualnie przez użytkownika. Prawidłowe działanie umożliwia ewakuacje osób znajdujących się  na terenie obiektu, bez narażenia ich życia i zdrowia.

Kto może przeprowadzić przegląd systemu oddymiania

Zarówno przeglądy ​jak i konserwację systemów oddymiania powinny wykonywać wykwalifikowani specjaliści wg specyfikacji technicznej zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów, Polskiej Normy PN-B-02877-4:2001 oraz Dokumentacji Techniczno-Ruchowej producenta, nie rzadziej jednak niż raz do roku. Najczęściej producenci systemów oddymiania zalecają przeglądy 2 razy w roku.